Wanneer we ons terugtrekken in eenzaamheid in de natuur, vinden we daar niet per se direct een stilte. Het kan zelfs lawaaierig zijn; de eenzaamheid kan gevuld zijn met de conflicten in ons zelf, in ons lichaam en het voortdurend geklets van commentaar van onze gedachten. Langere tijd in afzondering in de natuur en tijd nemen voor meditatie kan wel helpen om diepere stilte te vinden.
Het eerste niveau van stilte is de uiterlijke stilte, afwezigheid van lawaai. Het tweede stilteniveau is de stilte in onszelf. Eenzaam is een bijzonder woord samengesteld uit het woord één en samen. Dat is precies wat we kunnen ervaren tijdens de retreat in Spanje; ieder op z’n eigen plek in de natuur, alleen en samen met de anderen van de groep.
Van stilte naar stillness
Geleidelijk kan verstilling van ons denken ontstaan door ons af te stemmen op de stillness van de natuur. Door de bomen te zien, de lucht en de rotsen, door te luisteren naar het geluid van de wind, worden we rustiger en kunnen we ons bewust worden van de stilte. Dan ontdekken we de stilte die komt als een getuige van alle dingen, gevolgd door verstilde absorptie in ons hart, die versterkt kan worden door meditatie. En nog dieper bereiken we de onbeschrijflijke stilte, de stilte die alle dingen baart. De stilte binnengaan is een reis, een loslaten dat gepaard gaat met de afdaling naar steeds diepere stilteniveaus, totdat we in de grootsheid ervan verdwijnen.
De eerste stap is om onszelf zodanig tot rust te brengen dat we in staat zijn om te luisteren naar de geluiden on ons heen en vervolgens naar de stem van ons hart, te luisteren naar datgene wat buiten onze dagelijkse beslommeringen valt. Of het nu in het gebed is of in de meditatie, of we vasten of zingen. Het gaat om het loskomen van de automatische piloot.
Het zijn in de natuur kan een manier zijn om onszelf ontvankelijk te maken en ons hart open te stellen. Het hart heeft inspiratie nodig om zich te vernieuwen naar steun en houvast, om te ontwaken voor vrijheid. Het gaat er niet om dat je iemand anders te wordt of jezelf corrigeert, maar om te leren zien wie je in werkelijkheid bent. In de natuur is het mogelijk om je denken te verstillen, het ego te ontstijgen en het hart te ontsluiten. We hebben de natuur nodig om de weg naar binnen te vinden en thuis te komen bij onszelf, uit de gevangenis van onze geest.